Vắc xin Covid-19 đã mở ra nhiều hy vọng về một cuộc sống bình thường trở lại cho người dân toàn thế giới. Tại Việt Nam, đầu tháng 3/2021, những liều vắc xin đầu tiên đã được tiêm cho những người ở tuyến đầu chống dịch. Tuy vậy, cũng giống như nhiều loại vắc-xin khác, vắc-xin này cũng có những tác dụng phụ.
- Sốc phản vệ
Không chỉ với vắc xin Covid-19, sốc phản vệ có thể xảy ra khi tiêm nhiều loại vắc xin khác. Sốc phản vệ là một loại phản ứng dị ứng nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời. Đối với vắc xin Covid-19, đây là tác dụng phụ nghiêm trọng nhất, đã từng xảy ra trên thế giới nhưng rất hiếm. Tỷ lệ này từng được ghi nhận là khoảng 2 – 5 người trên số lượng 1 triệu người được tiêm chủng tại Mỹ đối với hai loại vắc xin là Pfizer và Moderna.
Thông thường, sốc phản vệ sẽ xảy ra trong vòng 30 phút sau khi tiêm chủng. Người bị sốc phản vệ sẽ tụt huyết áp hoặc tăng huyết áp mạnh, buồn nôn, khó thở và xuất hiện cùng lúc nhiều triệu chứng khác. Cơ quan y tế luôn có phác đồ và thuốc để điều trị ngay cho bệnh nhân sốc phản vệ. Do đó, những người tiêm ngừa vắc xin Covid-19 luôn được khuyên nên ở lại cơ sở y tế để theo dõi sức khỏe trong 30 phút và được xử lý kịp thời khi có vấn đề. Tiền sử dị ứng của người được tiêm chủng cũng được lưu ý trước khi tiêm.
Tại Việt Nam, đã có một trường hợp sốc phản vệ độ 2 và một trường hợp sốc phản vệ độ 3 khi tiêm vắc xin Covid-19 của AstraZeneca nhưng đều được điều trị kịp thời.
- Dị ứng
Đây là một trong những tác dụng phụ khác của vắc xin Covid-19. Người tiêm chủng vắc xin này có thể bị phát ban, sưng tấy, co giật, hạ nhiệt độ hoặc gặp các triệu chứng về đường hô hấp. Tình trạng này xảy ra khi người tiêm chủng dị ứng với một hoặc nhiều thành phần trong vắc xin. Tuy nhiên, cơ quan y tế CDC toàn cầu cho biết tác dụng phụ này cũng rất hiếm khi xảy ra. CDC cũng khuyến cáo, bất kỳ ai nếu đã có phản ứng dị ứng với khi tiêm liều thứ nhất của một vắc xin bất kỳ thì không được tiêm liều thứ 2 của cùng loại vắc xin đó.
- Phản ứng quá mẫn muộn
Một số báo cáo khoa học quốc tế đề cập đến phản ứng quá mẫn muộn đối với người tiêm vắc xin thử nghiệm nhưng không có nhiều mô tả chi tiết. Theo các chuyên gia y tế, phản ứng quá mẫn muộn là phản ứng của cơ thể sau khi tiêm vắc xin như nổi ban đỏ, có các nốt sẩn trên lòng bàn tay và ngón tay, chai và cứng da nhiều giờ sau tiêm. Thường phản ứng này kéo dài trong vòng 4 đến 5 ngày.
- Phản ứng đông máu
Một số nghiên cứu cho thấy vắc xin của AstraZeneca có thể gây đông máu trong não. Do vậy, các chuyên gia dịch tễ khuyến cáo, những người đã tiêm vắc xin AstraZeneca nếu vẫn còn triệu chứng đau đầu, chóng mặt hoặc thị lực giảm kéo dài hơn 3 ngày cần đến ngay cơ quan y tế để kiểm tra. Tại Việt Nam, giới chức y tế cho biết, không có bất cứ trường hợp nào bị đông máu sau khi tiêm vắc xin AstraZeneca.
- Các triệu chứng thường gặp khác
Ngoài các tác dụng phụ hiếm có kể trên, người tiêm chủng vắc xin Covid-19 có thể gặp các triệu chứng thông thường sau tiêm như đỏ, nóng, ngứa, đau hoặc sưng tấy ở vị trí tiêm. Người sau tiêm cũng có thể bị đau mỏi toàn thân, đau đầu, sốt nhẹ, bồn chồn, đau khớp, ớn lạnh, tiêu chảy hoặc có cảm giác không được khỏe. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, đây đều là những phản ứng thông thường. Chúng xuất hiện khi hệ thống miễn dịch đang phản ứng với các kháng nguyên được đưa vào cơ thể. Các triệu chứng này thường sẽ kéo dài không quá 2-3 ngày sau khi tiêm.
Hiện nay, tại Việt Nam, tất cả những trường hợp được tiêm chủng vắc xin Covid-19 đều sẽ được khám sàng lọc. Ngoài ra, sau khi tiêm chủng, người dân sẽ được theo dõi sức khỏe tại cơ sở tiêm chủng 30 phút và được hướng dẫn theo dõi sức khỏe và phản ứng sau tiêm tại nhà.
