เกิดกระแสฮือฮาไปทั่วโซเชียลอีกครั้ง หลังเพจ Fishing Australia TV เผยภาพหนุ่มนักตกปลาชาวออสเตรเลียจับ “ปลาออร์ฟิช” (Oarfish) ตัวมหึมาได้แบบยังมีชีวิตอยู่ ทำเอาชาวบ้านหลายพื้นที่เชื่อว่าอาจเป็น “สัญญาณไม่ดี” หรือเกี่ยวโยงกับเหตุแผ่นดินไหว ด้านนักวิทยาศาสตร์รีบออกมาชี้แจงว่าเป็นความบังเอิญมากกว่าปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติ
ปลาน้ำลึกพร้อมตำนานลี้ลับ
ออร์ฟิชถูกขนานนามว่า “ปลาพญานาค” เพราะรูปร่างเรียวยาว สีเงินสะท้อนแสง และครีบหลังแดงสดเหมือนหงอนโบกไหวตามน้ำ ยิ่งเมื่อปรากฏตัวในน้ำตื้นยิ่งสร้างความแตกตื่น เพราะมักมีความเชื่อว่ามาเพื่อเตือนภัยพิบัติ
ในญี่ปุ่น เรียกปลาออร์ฟิชว่า Ryūgū no tsukai หรือ “ผู้ส่งสารจากปราสาทมังกร” เชื่อว่าเป็นลางบอกเหตุแผ่นดินไหว–สึนามิ ขณะที่ในไทยมักโยงกับพญานาค หลังเคยมีภาพทหารอเมริกันอุ้มปลาออร์ฟิชแพร่ในโซเชียลจนเข้าใจผิดว่าพบในแม่น้ำโขง

ภาพล่าสุด: ใหญ่เท่าคน ผู้พบถึงกับอึ้ง
ภาพที่ถูกเผยแพร่ครั้งนี้แสดงให้เห็นชายสองคนกำลังแบกออร์ฟิชขนาดยักษ์ หัวยาวคล้ายม้า ดวงตากลมโตขนาดเท่าจาน ลำตัวยาวเป็นเมตร ๆ และดูยังมีชีวิตอยู่ ซึ่งถือว่าหาได้ยากมาก เพราะส่วนใหญ่ที่พบมักเป็นซากลอยเกยตื้น
ผู้พบเผยว่า นี่เป็นครั้งแรกที่เขาเจอออร์ฟิชแบบยังมีชีวิต ทำเอาประหลาดใจจนต้องถ่ายภาพเก็บไว้ทันที

เหตุผลทางวิทยาศาสตร์: ทำไมถึงขึ้นมาน้ำตื้น?
ผู้เชี่ยวชาญจากพิพิธภัณฑ์ออสเตรเลียให้ข้อมูลว่า ปลาออร์ฟิชอาศัยอยู่ในทะเลลึกประมาณ 200–1,000 เมตร และขึ้นมาน้ำตื้นก็ต่อเมื่ออ่อนแรง เจ็บป่วย หรือถูกรบกวนจากกระแสน้ำเย็นผิดปกติ
บางครั้งเกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ทางสมุทรศาสตร์ เช่น IOD หรือ upwelling แต่ไม่ได้มีหลักฐานใด ๆ ชี้ว่าการพบปลาออร์ฟิชเป็นตัวบ่งชี้แผ่นดินไหว

พบก่อนหน้านี้ในสหรัฐฯ
รายงานระบุว่า เมื่อกลางเดือนที่ผ่านมา นักดำน้ำในรัฐแคลิฟอร์เนียพบออร์ฟิชลอยเสียชีวิตกลางอ่าวลาจอลลา ซึ่งตอกย้ำว่าช่วงปีนี้มีการพบออร์ฟิชผิดปกติหลายครั้ง แต่ยังไม่สามารถสรุปเหตุเชิงระบบได้

ความเชื่อยังคงอยู่ แม้วิทยาศาสตร์จะให้คำตอบไว้แล้ว
แม้ผู้เชี่ยวชาญย้ำว่าเป็นเรื่องธรรมชาติของสัตว์น้ำลึกที่อ่อนแอ แต่ความเชื่อเก่าแก่ยังคงฝังแน่น โดยเฉพาะในญี่ปุ่นที่เรียกออร์ฟิชว่า “ปลาแผ่นดินไหว” จึงไม่น่าแปลกใจที่ภาพการพบล่าสุดจะสร้างความหวั่นใจให้ชาวบ้านในหลายพื้นที่

ท้ายที่สุด นักวิทยาศาสตร์แนะนำว่า ควรแยกความเชื่อกับข้อมูลวิทยาศาสตร์ออกจากกัน แม้ตำนานจะมีเสน่ห์ แต่ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานว่าออร์ฟิชเป็นตัวชี้วัดภัยพิบัติแต่อย่างใด
