Tỷ phú tự thân Jack Ma đã đạt được đỉnh cao trong sự nghiệp nhờ sự kiên trì, vượt qua thất bại và sự nhanh nhạy, nắm bắt thời cơ kinh doanh của ông. Những thăng trầm mà ông đã trải qua cũng mang lại nhiều câu chuyện “truyền cảm hứng” cho giới trẻ. Tuy vậy, ông cũng đối mặt với nhiều vấn đề từ cuối năm 2020 bởi cách phát ngôn quá thẳng thắn của mình.
- Jack Ma: từ thất bại đến thành công của tập đoàn Alibaba
Sinh năm 1964 tại Hàng Châu (Trung Quốc), Jack Ma đã từng nếm trải nhiều thất bại trong quá khứ trước khi trở thành tỷ phú Trung Quốc. Khi thi tốt nghiệp bậc trung học, ông đã từng chỉ đạt 1 điểm môn Toán, sau đó ông đã thất bại hai lần khi thi đại học, 30 lần xin việc không thành công và 10 lần nộp đơn vào Harvard nhưng bị từ chối. Tuy vậy, Jack Ma vẫn không bỏ cuộc để tìm con đường đi cho riêng mình.
Biết đến internet vào năm 1994, Jack Ma đã hiểu rằng Internet có thể mang lại cơ hội tuyệt vời cho ông bởi ông nhanh chóng nhận được một email của nhà đầu tư muốn biết về việc đầu tư ở Trung Quốc sau khi ông và bạn thử lập và công bố một website liên quan đến Trung Quốc. Năm 1995, hai vợ chồng Jack Ma đã quyết định đầu tư 20.000 USD để lập công ty chuyên tạo trang web cho các công ty Trung Quốc. Chỉ trong vòng 3 năm, công ty của ông đã mang lại nguồn doanh thu khổng lồ lên đến 800.000 USD. Từ thành công này, năm 1999, Alibaba đã ra đời với số vốn ban đầu là 60.000 USD. Cho đến nay, Alibaba đã trở thành một trong những sàn thương mại điện tử và bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới. Sau sự kiện IPO “đình đám” vào năm 2014 với giá cổ phiếu lên tới 68 USD một cổ phiếu, Alibaba đã trở thành một công ty đại chúng Trung Quốc trên sàn chứng khoán Mỹ. Jack Ma cũng trở thành một trong những tỷ phú giàu nhất Châu Á (tổng tài sản ước tính 51,2 tỉ USD tính đến đầu 2021), một trong những người đàn ông quyền lực nhất thế giới do nhiều hãng truyền thông danh tiếng như Forbes, Times, Fortune, v.v. bình chọn từ năm 2014 – 2018. Bên cạnh Alibaba, Jack Ma cũng sáng lập Taobao, Alipay, v.v. Năm 2019, Jack Ma đã từ chức tổng giám đốc Alibaba để tập trung phát triển sự nghiệp từ thiện của mình qua Quỹ Jack Ma, quỹ từ thiện hướng tới hỗ trợ phát triển giáo dục, môi trường và y tế công cộng.
- Jack Ma – “anh hùng từ thiện” châu Á
Quỹ Jack Ma bắt đầu hoạt động kể từ năm 2014. Sau khi cổ phiếu Alibaba lên sàn, khoảng 23 triệu cổ phiếu Alibaba trong tổng số 35 triệu cổ phiếu cam kết từ thiện đã được chuyển cho Quỹ Jack Ma, tương đương 4,6 tỷ USD. Với nguồn ngân sách khổng lồ này, Quỹ Jack Ma đã chi tới 300 triệu USD cho các hoạt động từ thiện, ủng hộ giáo dục và môi trường tại Trung Quốc, trong đó có 14 triệu USD chi cho việc hỗ trợ cải tạo đất ngập nước ở quê hương ông (Hàng Châu). Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 lây lan toàn cầu, Quỹ Jack Ma cũng hỗ trợ 14,4 triệu USD cho việc phát triển vắc xin Covid-19 ở Trung Quốc thông qua các tổ chức thực hiện là Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và Học viện Kỹ thuật Trung Quốc (40% tổng số tiền từ thiện) và hỗ trợ nhân viên các cơ sở nghiên cứu khoa học Trung Quốc và thế giới đang nỗ lực phòng ngừa và kiểm soát Covid-19 (60% tổng số tiền từ thiện). Năm 2019, Forbes vinh danh ông là một trong những “anh hùng” từ thiện Châu Á và trao tặng danh hiệu Malcolm S. Forbes Lifetime Achievement cho ông vì những đóng góp từ thiện quan trọng của ông đối với các khu vực như Trung Quốc, Châu Phi, Trung Đông và Úc.
- Jack Ma biến mất
Năm 2018, tờ People’s Daily của Trung Quốc tiết lộ Jack Ma là đảng viên Đảng cộng sản Trung Quốc, khiến giới quan sát khá bất ngờ bởi Jack Ma vốn hay chỉ trích mạnh mẽ những vấn đề bất cập trong quản lý công nghệ và tài chính của đất nước.
Vào khoảng tháng 10/2020, Jack Ma, trong một bài phát biểu tại diễn đàn của Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc, đã cho rằng hệ thống ngân hàng của đất nước quá lạc hậu, giống như “tiệm cầm đồ”. Thậm chí, ông còn cho rằng Quy định ngân hàng toàn cầu Basel là “câu lạc bộ dành cho người già”. Những phát biểu thẳng thắn này của ông dường như đã “chọc giận” chính quyền Trung Quốc. Vì vậy, chính quyền đã mở cuộc điều tra toàn diện Alibaba do nghi ngờ độc quyền và yêu cầu Ant Group, công ty sắp lên sàn của Jack Ma, phải tái cấu trúc để đảm bảo tuân thủ quy định quản lý của nhà nước. Bản thân Jack Ma và giám đốc điều hành Simon Hu của Ant Group bị triệu tập để thẩm vấn bởi các cơ quan nhà nước. Kể từ đó, Jack Ma “biến mất”. Thể chế kinh doanh của ông gặp nhiều bất lợi. Giá cổ phiếu Alibaba giảm 25%, khiến tổng tài sản của Jack Ma “bốc hơi” 10 tỷ USD.
- Jack Ma xuất hiện trở lại
Ngày 20/1/2021, sau hơn ba tháng “biến mất”, trong một sự kiện trực tuyến của chương trình “Sáng kiến giáo viên nông thôn” được tổ chức thường niên, Jack Ma đã xuất hiện trở lại. Trong video khoảng 50 giây có ghi lại sự xuất hiện của ông, Jack Ma đã gửi lời chúc mừng tới các giáo viên đạt giải thưởng “Giáo viên nông thôn Jack Ma”. Ông cũng chia sẻ, do dịch bệnh nên ông không thể gặp trực tiếp họ ở Tam Á và hẹn sẽ gặp lại họ sau khi dịch bệnh kết thúc. Tuy vậy, Jack Ma không tiết lộ nơi ông đang sống. Sự xuất hiện của Jack Ma đã mang lại tin tức tốt lành cho Alibaba, khiến cổ phiếu của công ty tăng hơn 10%.
Mặc dù chưa có thông tin chắc chắn về tình hình hiện tại của Jack Ma song nhiều ý kiến cho rằng tình huống xấu nhất như dự đoán chẳng hạn Jack Ma bị vào tù hay các công ty của ông đã bị chính phủ tiếp quản không còn bởi nếu như vậy, ông không thể xuất hiện công khai với cương vị của mình trong chương trình “Sáng kiến giáo viên nông thôn”.
